Mumbai – भारताच्या आर्थिक राजधानीची ओळख असल्याने या शहरात दिल्ली मुंबईहून जुळत नाहीचा, लाखो लोक दैनंदिन प्रवास Local Train ने करीत असतात. हीच Local Train मुंबईच्या लोकांसाठी जीवनवाहिनी असते. परंतु, याच Local Train मध्ये रोज घडणारे अपघात धक्कादायक असतात. नुकताच मुंब्रा स्थानकाजवळ घडलेला एक अत्यंत भयंकर अपघात आणि त्यानंतर राजकीय चर्चा सुरू झाली तरी हि राजकीय चर्चाआवर प्रकाश टाकणारा हा विशेष ब्लॉग.
मुंब्रा रेल्वे स्थानकाजवळ भीषण अपघात
ठाणे जिल्ह्यातील मुंब्रा स्थानकाजवळ कसाऱ्याहून सीएसएमटीकडे जाणाऱ्या Local Train मधून १३ प्रवासी खाली पडले. सीएसएमटीवरून निघालेल्या दुसऱ्या लोकलने प्रवाशांना घासल्याने ही दुर्घटना घडली. या घटनेत चार जणांचा दुर्दैवी मृत्यू झाला असून काही गंभीर जखमी झाले आहेत. हे वास्तव अजून एकदा मुंबई लोकलच्या सुरक्षेवर प्रश्न उपस्थित करतं.
धक्कादायक आकडेवारी
मध्य आणि पश्चिम रेल्वेने मुंबई उच्च न्यायालयात पेश केलेल्या प्रतिज्ञापत्रात दाखल केलं आहे की गेल्या दोन दशकांत ५१,८०२ नागरिकांनी मुंबई लोकलमध्ये देह विकली आहेत. म्हणजे दैनंदिन दररोज किमान ७ जणांचा मृत्यू होतो.
डोअर क्लोजरचा प्रस्ताव
या दुर्घटनेबाद मध्य रेल्वेने जाहिर केलं की ताज्या लोकल गाड्यांमध्ये ऑटोमेटिक डोअर क्लोजर बसवले जाईल आणि पुण्याच्या आताच्या गाड्यांमध्येही ते बसवण्याची यशास충म बदलखाती विचार सुरु असतो. या निर्णयावरून राजकीय आणि जनतेमध्ये मतभेद निर्माण झाले आहेत.
शरद पवार यांची भूमिका
राष्ट्रवादी काँग्रेसचे अध्यक्ष शरद पवार यांनी ट्विट करत हा अपघात विशेषतः दुर्दैवी असल्याचं म्हटलं. त्यांनी रेल्वे प्रशासनाने या प्रकरणाची गांभीर्याने दखल घेण्याची मागणी केली. त्यांनी स्पष्टपणे स्वयंचलित दरवाजे बसवण्याच्या निर्णयाचं समर्थन केलं आणि वेळेत अंमलबजावणी करण्याचे आवाहन केले.
राज ठाकरे यांची परखड टीका
दुसरीकडे, मनसे अध्यक्ष राज ठाकरे यांनी ऑटोमेटिक डोअर क्लोजरवर टीका केली. त्यांचे म्हणजे, “लोकलमध्ये दरवाजे बंद केले तर लोक गुदमरून मरतील.” त्यांनी मुंबईतील वाढती गर्दी, अकार्यक्षम नियोजन आणि अपुऱ्या सुविधा यांचा हेतू लक्षात ठेवत, केवळ दरवाजे लावल्याने प्रश्न सुटणार नाही असं ठाम मत मांडला.
राजकीय चर्चेचा उगम
या विषयावर राजकीय विमनाचे सुरुवात झाली आहे. एकीकडे शरद पवार परम्परागत तंत्रज्ञानाच्या वापरावर भर देत आहेत, तर दुसरीकडे राज ठाकरे प्रवाशांच्या व्यावहारिक व adlıस्य अडचणी समोर ठेवत आहेत. ही विमन केवळ राजकीय मर्यादेत न राहता लोकांच्या जीवनाशी निगडित आहे.
प्रवाशांचे मत
सामान्य प्रवाशांचेही यावर मत आहे. अनेक प्रवासी ऑटोमेटिक डोअर क्लोजरचे समर्थन करत असून, गर्दी नियंत्रित केल्यास अपघात टाळता येऊ शकतो असे मत व्यक्त करत आहेत. काही प्रवासी मात्र, राज ठाकरेंच्या मताशी सहमत आहेत आणि म्हणतात, “गर्दी कमी करणे हाच उपाय आहे. “
उपाय आणि शिफारसी
लोकल गाड्यांची संख्या वाढवणे
वेळांचे अचूक नियोजन
प्रवासी क्षमतेनुसार कोच डिझाईन
सीसीटीव्ही आणि अलार्म सिस्टम
जास्त गर्दीच्या वेळांमध्ये अधिक फेऱ्या
मुंबई Local Train अपघात हा काही पहिल्यांदाच आलेला प्रकार नाही. पण प्रत्येक दुर्घटना आपल्याला पुन्हा एकदा सुरक्षिततेचा विचार करण्यास भाग पाडते. शरद पवार आणि राज ठाकरे या दोघांचे दृष्टिकोन वेगवेगळे असले, तरी दोघांची चिंता समान आहे – प्रवाशांचा जीव वाचवणे.
सरकारने तांत्रिक सुधारणा करत असतानाच प्रवाशांच्या व्यावहारिक गरजांचाही विचार करणं तितकंच आवश्यक आहे. ऑटोमेटिक डोअर क्लोजर लावावेतच, पण त्यासोबतच अधिक गाड्या, नियोजन, आणि जागरूकता हवीच!
नक्की राजकीय चर्चा, प्रशासन, तंत्रज्ञ, आणि सर्वसामान्य माणसाच्या सुरक्षेची ठोस योजना ही फक्त वेळेची गरज आहे.
