Navratri Kalash with Coconut हा हिंदू धर्मातील सर्वात पूजनीय विधींमधील एक मानला जातो. नवरात्री हा देवी शक्तीच्या उपासनेचा उत्सव असून, या काळात प्रत्येक घरात Kalash Sthapana केली जाते. देवीचे स्वागत करताना कलशावर नारळ ठेवणे हे एक अनिवार्य अंग मानले जाते. पण हा विधी फक्त परंपरेपुरता नाही, तर त्यामागे खोल धार्मिक, आध्यात्मिक आणि शास्त्रीय कारणं दडलेली आहेत. नवरात्रीत कलशस्थापनेचं महत्त्व Navratri देवीला घरात आमंत्रित करण्यासाठी कलशाची स्थापना केली जाते. Kalash हे विश्वाचे प्रतीक मानले जाते, तर त्यावर ठेवलेला Coconut हा समृद्धी, शक्ती आणि पावित्र्याचा द्योतक आहे. नारळाचं धार्मिक महत्त्व Coconut ला ‘श्रीफळ’ असंही म्हटलं जातं. ‘नारळ’ हा शब्द ‘नर’ व ‘अळ’ यांचं मिश्रण मानला जातो, ज्याचा अर्थ मानवाचं जीवन. देवीला नारळ अर्पण करणं म्हणजे स्वतःचं जीवन देवीच्या चरणी अर्पण करणं होय. कलशावर नारळ ठेवण्याचे नियम कलशस्थापना करताना काही विशेष नियम पाळले जातात. शास्त्रानुसार हे नियम पाळल्यास देवीची कृपा मिळते. नारळ बसवण्याची पद्धत नारळ स्थापनेमागचं गूढ Coconut फक्त एक फळ नाही, तर ते जीवनाचं प्रतीक आहे. त्याच्या कठीण कवचामध्ये दडलेलं पाणी म्हणजे जीवनातील अमृतसार. म्हणूनच नारळ देवीला अर्पण करणं म्हणजे अहंकार, माया व देहभाव त्यागून आत्म्याचं शुद्ध रूप देवीसमोर समर्पित करणं होय. नवरात्रीतील आध्यात्मिक लाभ Kalash with Coconut या विधीमुळे मिळणारे आध्यात्मिक लाभ असे आहेत – ही परंपरा विशेष का आहे? Navratri दरम्यान कलशस्थापना व नारळ अर्पण यामुळे घरात नऊ देवींचं आगमन होतं, असं मानलं जातं. यामुळे कुटुंबातील अडचणी दूर होतात आणि आनंद नांदतो. ही परंपरा केवळ धार्मिकच नाही, तर मानसिक समाधान देणारी आहे. भक्तीभावाने केलेल्या या विधीमुळे मन, घर आणि जीवन शुद्ध होतं. Navratri : घटस्थापना आणि शेतीचा शोध लावणारी ‘ती’ यांच्यातला दुवा सांगणारा इतिहास
