Operation Sindhur नंतर पाकिस्तान शांत बसेल हे एक दिवास्वप्नच आहे. आणि म्हणुनच २०२६ च्या शेवटीपर्यंत India-Pakistan मध्ये एक मोठं युद्ध होण्याची शक्यता वर्तवली गेली आहे. यावेळी याचं केंद्र कश्मिर नसुन गुजरात बॉर्डर असणार आहे. भारताच्या संरक्षण मंत्र्यांच्या एका वक्तव्याने याने दुजोरा दिला आहे. आंतरराष्ट्रीय सुरक्षा विषयाच्या जाणकारांना असं का वाटतयं. पाकिस्तानची अंतर्गत अवस्था — का भारताकडे लक्ष्य?आपल्यापैकी बऱ्याचजनांना असं वाटतं की India-Pakistan हा संघर्ष फक्त कश्मिरसाठी आहे. मुळात आपण जो नकाशा लहानपणापासून बघतो त्यामुधल्या कश्मिरचा मोठा भाग हा फाळणीनंतर पासून पाकिस्तानमध्ये आहे. ज्याला आपण पिओके म्हणजेच पाक ऑक्युपाईड कश्मिर म्हणतो. पाकिस्तानसोबत हा कश्मिरचा मुद्धा निकाली निघला तर शांती प्रस्थापित होईल असं अनेक लोकांना ज्यांना देशाची प्रगती, गरीबी हे मुद्धे महत्वाचे वाटतात. त्यांना वाटतं. परंतु निट विषय समजुन घेतला तर लक्षात येईल की भारतासोबत सतत युद्धजन्य परिस्थिती राहणं. किंवा भारताला आपलं कट्टर शत्रु माननं. याच्यावरचं पाकिस्तान हा देश सध्या टिकुन आहे. माझं हे बोलण कदाचीत तुम्हाला अतिशोक्ती वाटतं असेल म्हणूण काही उदाहरण देतो. तुम्ही पाहिलं नेपाळमध्ये लोकांनी काय केलं. ते झालं तिथं वाढलेल्या कमालीच्या बेरोजगारीमुळे, अमाप भ्रष्टाचारामुळे लोकं रस्त्यावर आली आणि त्यांनी संसद, राष्ट्रपती भवन पेटवून दिली. बांग्लादेशमध्ये सुद्धा तरुणांनी केलेल्या आंदोलनामागे हीच कारणं होती. त्यांच्या पंतप्रधानांना देश सोडावा लागला. आपण खाली श्रीलंकेत काय झालं पाहिलं असेल. तर अर्थकारण बिघडलं. लोकांना पेट्रोल घ्यायला लाईनीत थांबावं लागलं. तिथंही पंतप्रधान देश सोडून गेला. सगळीकडे एक गोष्ट कॉमन दिसेल. राजकारण्यांचा भ्रष्टाचार, प्रचंड गरीबी, बेरोजगारी हे असलं की अराजकता माजते आणि लोकं सरकार आणि आर्मीला सुद्धा जुमानत नाहीत. पण हे पाकिस्तान मध्ये का होत नाही? जो पाकिस्तान कितीतरी दशकापासून फक्त विदेशी कर्जावर अवलंबून आहे. बेरोजगारी विचारु नका. भ्रष्टाचाराला माप नाही. त्याच्या इतिहासात एकाही पंतप्रधानाने त्याची पाच वर्षाची कारकिर्द पुर्ण केलेली नाही. पाकिस्थान मध्ये जितकी राज्य आहेत. त्यामध्ये पाकिस्तान मध्ये असणारं पंजाब राज्य सोडून इतर सर्व राज्यांवर अन्याय होतो. बलुचीस्थान त्याचच उदाहरण. तरीही लोकं सत्ताधारी किंवा तिथल्या आर्मीच्या विरोधात रस्त्यावर का येत नाहीत. तर त्याला कारण आहे भारत. हो तुम्ही बरोबर ऐकलयं. ऑपरेशन सिंदुर — काय आहे आणि त्याचा प्रभाव काय?संपुर्ण पाकिस्तान सरकार आणि तिथली आर्मी कधीही लोकांच्या मनात तिथल्या व्यवस्थेबद्दल राग वाढू लागला की मुद्धाम भारतासोबत युद्ध करते. ते छोटसं युद्ध झालं आणि त्यात त्यांचं नुकसान जरी झालं तरी लोकांचं लक्ष त्यांच्या मुलभुत प्रश्नांवर सोडून भारतावर जातं. आणि आपला देश संकटात आहे. भारत आपला शत्रु आहे त्यामुळे आपण सरकार आणि आर्मीच्या मागे उभं रहायला हवं ही भावना काही काळासाठी का असेना त्यांच्यात येते. आणि ही कुठलीही मनगडंत कथा नसुन पाकिस्तानचं वास्तव आहे. नाहीतर तुम्हीच विचार करा जो देश तेला मिठाला महाग असेल तो हजारोकोटी रुपये आंतकवादासाठी आर्मीसाठी का खर्च करेल. आत्ता झालेल्या ऑपरेशन सिंदुरनंतर तिथल्या सैन्यावर खर्च केला जाणारा निधी दुपटीने वाढवण्यात आला. लोकांचं लक्ष मुलभुत प्रश्नांवरुन भटकवण्यासाठी असा मोठा शत्रु उभा करण्याचं कारस्थान जगात अनेक ठिकाणी सुरु असतं. त्याचं सगळ्यात मोठं उदाहरण तर सध्या मराठवाड्यातली परिस्थीती आहे. एवढ्या पुरातही आणि अडचणीतही हिंदु-मुस्लिम किंवा मराठा-ओबीसी कीती जोरात सुरु आहे याच्यावरुनच तुम्ही अंदाज लावा. असो. आपल्या मुळ विषयावर येऊ. हे सगळं सांगण्याचं कारण, की भारताने कीतीही नरमाई घेतली किंवा कितीही आक्रमक भुमिका घेतली तरी पाकिस्तान काही दिवसानी कशानाकशा मार्गाने भारताची खोडं काढत राहणार हे नक्की. त्याचाच भाग म्हणून आता त्याने गुजरातच्या सिमेवर असणारा काही भाग आपला असल्याचं दावा करायला सुरवात केली आहे. सोबतच त्या भागात त्याची सैन्य ताकत वाढवायला सुरुवात केली आहे. २०२६ मध्ये युद्ध होण्याचा अंदाज ?दसऱ्याच्या मुहुर्तावर भारताचे संरक्षण मंत्री यांनी यावर स्पष्टपणे बोलताना सांगितलं, “पाकिस्तानने गुजरातच्या सर क्रिक या सिमावर्ती भागात काही करण्याचा प्रयत्न केला तर लक्षात असुद्या १९६५ मध्ये भारतीय सैन्य कराचीपर्यंत पोहोचलं होतं. आता २०२५ मध्ये असं काही झालं तर कराचीच्या सस्त्यातच सर क्रिक पडतं. सगळा इतिहास आणि भुगोल बदलुन टाकू.” अर्थात अशी भाषा दोन्ही बाजूने सुरु असतेच पण इथे गुजरातच्या सिमेवर आता पाकिस्तान काही कुरापती करायला लागलयं हे दिसुन येत. त्यामध्ये ऑपरेशन सिंदुरनंतर भारताने जी काही मोठमोठी शस्त्रखरेदी केली आहे किंवा आपल्या संरक्षण क्षेतात जी मोठ्या प्रमाणावर गुंतवणूक होते आहे. ते बघुन ही मोठ्या युद्धाची पुर्वतयारी असल्याचं आपल्याला दिसतय. सोबत भारताने हे स्पष्टपणे सांगीतलयं की ऑपरेशन सिंदुर अजुन संपलेलं नाही. पाकिस्तान काही कुरापती करतयं हे पाहुन भारत योग्य वेळ साधून एखादा मोठा झटका पाकिस्तानला देऊ शकतं. जसा १९७१ च्या युद्धात दिला होता. तर त्यात नवल वाटायला नको. कारण युद्ध हे आपल्या वेळेनुसार खेळायचं असतं. २०२६ मध्ये India-Pakistan मध्ये मोठं युद्ध होऊ शकतं याचं मोठा आधार हा २०२१ मध्ये अमेरिकेतल्या एका थिंक टॅंकने वर्तवलेल्या अंदाजात आहे. आंतरराष्ट्रीय सुरक्षाविषयक घटनांचे जाणकार यामध्ये वर्तवण्यात आलेल्या शक्यतेला खुप गंभिरतेने बघतायत आणि विश्वासार्ह्य मानत आहे. त्यामध्ये सांगण्यात आलं होतं की पुढच्या पाच वर्षात मोठं युद्ध India-Pakistan यांच्यात होऊ शकतं. आणि ऑपरेशन सिंदुर त्याची फक्त झलक असल्याचं बोललं जातय. सध्या भारतासमोर अनेक मोठे प्रश्न असले तरी पाकिस्तानचा तोडगा काढल्याशिवाय आपण पुढं जाऊ शकणार नाही हे एव्हाणा भारताच्या लक्षात आलं आहे. Jyoti Waghmare Viral Video : ज्योती वाघमारे बरोबर की सोलापुरचे कलेक्टर Kumar Ashirwad
Tag: India Pakistan
पहलगाम हल्ला आणि ‘Kalma’ चे महत्त्व: जीवनदान देणारी श्रद्धा
22 एप्रिल 2025 रोजी जम्मू-काश्मीरच्या पहलगाममधील बैसनर भागात दहशतवाद्यांनी पर्यटकांवर भ्याड हल्ला केला. या हल्ल्यात 26 जणांचा मृत्यू झाला असून अनेक जण जखमी झाले. या घटनेने संपूर्ण देश हादरला, परंतु या काळोख्या क्षणी एक आशेचा किरण समोर आला – तो म्हणजे ‘Kalma‘. Kalma मुळे वाचले प्राण या हल्ल्यात आसामचे प्राध्यापक देबाशिष भट्टाचार्य हे त्यांच्या कुटुंबासह होते. त्यांच्या कथनानुसार, जेव्हा दहशतवाद्यांनी पर्यटकांना धर्म विचारून मुस्लीम असल्याचा पुरावा मागितला, तेव्हा त्यांनी एका मुस्लिम गटासोबत झाडाखाली बसून “Kalma” म्हणायला सुरुवात केली. त्यामुळे दहशतवाद्यांनी त्यांच्यावर गोळीबार केला नाही आणि त्यांचे प्राण वाचले. या घटनेमुळे “Kalma” म्हणजे काय? आणि इस्लाममध्ये त्याचे महत्त्व किती आहे? हे जाणून घेणे महत्त्वाचे ठरते. Kalma म्हणजे काय?‘कलमा’ (Kalma) या शब्दाचा अर्थ ‘कलिमा’ असा होतो. ‘Kalma‘ किंवा ‘कलिमा’ हे इस्लाममध्ये श्रद्धेची एक प्राथमिक घोषणा आहे. इस्लाममध्ये ही श्रद्धा एक वाक्यात व्यक्त केली जाते: “ला इलाहा इल्लल्लाह मुहम्मदुर रसूलुल्लाह” याचा अर्थ: “अल्लाह शिवाय इतर कोणताही देव नाही आणि मुहम्मद हे अल्लाहचे पैगंबर आहेत.” या घोषणेमध्ये इस्लामचा गाभा सामावलेला आहे – अल्लाहच्या एकेश्वरवादाची कबुली आणि मुहम्मद यांच्या पैगंबरत्वावर विश्वास. इस्लाम मध्ये Kalma चे महत्त्वकलमा हे इस्लाममध्ये पायाभूत गोष्ट मानले गेले. कॅलमा जाणणे प्रत्येक मुस्लीमासाठी अनिवार्य असते. मुस्लिम समाजात हे केवळ एक धार्मिक विधान नसते तर एक आध्यात्मिक आणि सामाजिक ओळख देखील आहे. ही घोषणा विश्वास, निष्ठा, आणि इस्लामी आचारधर्माच्या मान्यतेचे प्रतीक आहे. मुलांना लहानपणापासून हे Kalma शिकवतात आणि मृत्यूपूर्वी सुद्धा हे कॅलमा ओठावर असावे असे मानले जाते. Kalma चे प्रकारइस्लामात सहा प्रकारचे Kalma मानले जातात, जे श्रद्धा, पश्चात्ताप, गौरव, आणि एकात्मतेचे प्रतीक मानले जातात. कलमा तय्यीब (Kalma Tayyib) – पवित्रतेची घोषणा कलमा शहादा (Kalma Shahada) – साक्ष वर्तन कलमा तमजीद (Kalma Tamjeed) – अल्लाहचा गौरव कलमा तवहीद (Kalma Tawheed) – अल्लाहची एकता कलमा अस्तग़फ़ार (Kalma Astaghfar) – पापांची क्षमा मागणे कलमा रद्दे कुफ्र (Kalma Radde Kufr) – अविश्वास नाकारणे Kalma वाचण्याची सामाजिक आणि मानसिक शक्तीकलमा हे फक्त धार्मिक विधान नसून, संकटाच्या वेळी आधार देणारी शक्ती आहे. अशा अडचणीच्या क्षणी कलमा म्हटल्याने माणसाच्या मनाला शांती मिळते आणि अनेकदा जीवनसुद्धा वाचू शकते, जसे की पहलगाम हल्ल्याच्या प्रसंगी दिसले. हे देखील दाखवते की धर्म, श्रद्धा, आणि ओळख यांचा वापर दहशतवाद्यांकडून कसा दुष्ट हेतूने केला जातो, आणि या विरुद्ध समाजाला किती जागरूक राहण्याची गरज आहे. भारताचा बहुसांस्कृतिक समाज आणि सहिष्णुताभारत हे विविध धर्म, भाषा आणि संस्कृतींचा संगम असलेला देश आहे. अशा दहशतवादी कृत्यांना विरोध करताना, समाजाने एकमेकांचा धर्म समजून घेणे आणि परस्पर आदर ठेवणे आवश्यक आहे. प्रत्येक धार्मिक विधानामागे त्याची अध्यात्मिक आणि ऐतिहासिक पार्श्वभूमी असते. कलमाचे उदाहरण पाहता, हे स्पष्ट होते की श्रद्धेने माणसाला संकटातून तारण्याची क्षमता असते. धर्म हा माणसाला विभाजित करण्यासाठी नसून, जोडण्यासाठी असतो. अशा प्रसंगी कलमा हे जीवनरक्षक ठरले, आणि त्यामुळे आपण सर्वांनी परस्पर धर्माबद्दल जागरूकता, सहिष्णुता आणि आदर राखणे हेच या घटनेतून शिकण्यासारखे आहे. Kalma आणि दहशतवाद्यांचा गैरवापर – धार्मिकतेची विटंबनादहशतवाद्यांनी पहलगाम हल्ल्यात ‘कलमा’चा विसरता हिंमत मावणाऱ्या एका प्रकारे मुस्लीम आणि इतर धर्मीय यांच्यात भेदभाव निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला. “कलमा वाचा आणि तुमचा धर्म सिद्ध करा” असे आदेश देणे हे केवळ धर्माच्या गाभ्याविरुद्ध आहे, तर इस्लामच्या शिक्षणाविरुद्धही आहे. इस्लाममध्ये ‘कलमा’ ही श्रद्धेची, प्रेमाची, आणि आत्मसमर्पणाची भावना आहे. त्याचा उपयोग कुणाला वाचवण्यासाठी करणे हे सकारात्मक असले तरी, त्याचा उपयोग एखाद्याला ‘फसवून’ वाचण्याचा पर्याय निवडण्याची वेळ येणे ही अत्यंत दुर्दैवी बाब आहे. दहशतवाद हे धर्माशी संबंधित नसते, तर ते एका विकृत मानसिकतेचे प्रतीक आहे. या प्रकारच्या घटनांमुळे समाजात भय निर्माण होते, आणि धर्मांविषयी चुकीची माहिती पसरते. त्यामुळे अशा वेळी धार्मिक शिक्षण, समजूतदारपणा आणि संवाद यांची आवश्यकता अधिकच वाढते. कलमाचे शिक्षण आणि मुस्लिम समाजातले महत्त्वमुस्लिम कुटुंबांमध्ये लहान वयातच भावाने सहा कलमे शिकवली जातात. ही प्रक्रिया सुन्नी धार्मिक शिक्षणापुरती मर्यादित नसून, ती त्यांच्या ओळखीचा एक भाग असते. ही कलमे केवळ स्मरणार्थ नसून, ती आचरणात उतरवण्याची शिकवण असते. जीवनात प्रत्येकाने चुका केल्या असतील, पण अल्लाहकडे क्षमा मागणे आणि सुधारणा करणे हे महत्त्वाचे आहे – हे कलम त्याची आठवण करून देते. कलमा तमजीद आणि कलमा तवहीद या ईश्वराच्या महिमेची आणि एकतेची ओळख दाखवतात. हे कलमे, विश्वास धर्मात ठेवण्यासाठी नसून चांगले, नम्र आणि परोपकारी माणूस होण्यासाठी आहेत. अशा हल्ल्यांमुळे धर्मीय संवादाचे महत्त्व अधोरेखितपहलगामसारख्या घटनांमुळे समाजात “आपण कोण?” हा प्रश्न प्रकर्षाने समोर येतो. पण खरे प्रश्न असतात – आपण माणूस आहोत का? आपल्यात दुसऱ्याला समजून घेण्याची, ऐकण्याची आणि त्याच्या वेदना ओळखण्याची क्षमता आहे का? धार्माच्या नावावर लोकांचे जीव घेतले जात असतील, तर धार्माची खरी शिकवण कुठे गेली? त्यामुळे अशा घटनांनंतर धर्माविषयी संवाद घडवून देणे, शाळांमध्ये धार्मिक सहिष्णुतेचे शिक्षण देणे, आणि विविध धार्मियांनी एकत्र येऊन शांतीचा संदेश देणे हे अत्यावश्यक ठरते. माध्यमांची जबाबदारी आणि समाजाची सजगताया घटनेनंतर माध्यमांनी दिलेल्या कव्हरेजमध्ये काही ठिकाणी धार्मिक अँगलला अतिवृद्धी देण्यात आली. अशा संवेदनशील काळात माध्यमांनी खबरदारी बाळगणे आवश्यक आहे. धर्माचा अपप्रचार होऊ नये, याची काळजी घेणे ही केवळ धार्मिक व्यक्तींचीच नव्हे, तर प्रत्येक नागरिकाची जबाबदारी आहे. प्राध्यापक देबाशिष भट्टाचार्य यांनी परिस्थितीचे भान ठेवून केलेली कृती शहाणपणाचे उदाहरण आहे. ते स्वतः हिंदू असूनही कलमा म्हणाले आणि त्याचा उपयोग त्यांनी जीवन वाचवण्यासाठी केला. ही घटना मानवतेचा विजय दाखवते. अंतिम विचार – Kalma म्हणजे श्रद्धा, दहशतवाद नव्हेधर्माचा वापर केवळ राजकारण, दहशतवाद किंवा फूट पाडण्यासाठी होतो, तेव्हा तो धर्माचा नव्हे, तर माणसाच्या लालसेचा परिणाम असतो. ‘कलमा’ ही श्रद्धेची घोषणा आहे – जी मनुष्यास अल्लाहच्या समीप नेते. तिचा उपयोग जर जीव वाचवण्यासाठी होत असेल, तर ती माणुसकी जिंकते. पण जर त्याच कलमाचा आधार घेऊन कोणावर अन्याय केला जात असेल, तर ते धर्माच्या मूळ उद्दिष्टालाच विरोध ठरतो. आपल्यांना धर्म समजून घ्यावा लागेल, भीतीने नव्हे तर विश्वासाने. ‘कलमा’ हे फक्त मुस्लिमांचे नसून, प्रत्येक मानवतेच्या मूल्यांवर विश्वास ठेवणाऱ्यांचे आहे – कारण त्याचा मूळ अर्थ आहे “एकत्व”, “साक्ष” आणि “शांती”. पहलगाम दहशतवादी हल्ला ही केवळ एक हिंसक घटना नव्हे तर समाजाच्या श्रद्धा, धर्म आणि ओळख यांवर केलेला घातक हल्ला होता. या हल्ल्यादरम्यान ‘कलमा’ हे केवळ शब्द नव्हते, तर जीव वाचवणारा कवच ठरले. Raj Thackeray & Uddhav Thackeray एकत्र येणार? | महाराष्ट्रात नवा राजकीय भूकंप! #mns #shivsena
Hafiz Saeed’s bizarre video after the Indus deal was broken
खूंखार दहशतवादी Hafiz Saeed चा 2016‑17 कालखंडातील जुना क्लिप ISIने पुन्हा व्हायरल - “पाणी बंद केलात तर आम्ही तुमचा श्वास बंद करू” अशी मोदींना उघड धमकी; सोशल मीडियावर 1.2 मिलियन शेअर, भारत‑पाक तणाव चरमसीमेवर. १. पाणी ते पारस्परिक रागजम्मू‑काश्मीरमधील पहलगाम (23 एप्रिल 2025) दहशतवादी हल्ल्यानंतर भारत‑पाक संबंध कडेलोटाच्या टप्प्यावर पोहोचले. शेजारी देशाने पुन्हा एकदा “Escalation” ची भाषा वापरली. भारताने सिंधू जलवाटप करार (1960) रद्द केल्यावर, पाकिस्तानी गुप्तचर (ISI)‑मार्फत कुख्यात दहशतवादी Hafiz Saeed चा जुना धमकी‑व्हिडिओ व्हायरल झाला. या स्फोटक पार्श्वभूमीचा सविस्तर वेध घेणे आवश्यक ठरते. २. सिंधू पाणी करार - इतिहास आणि तुटलेली रेषा1960 मध्ये विश्वबँकेच्या मध्यस्थीने झालेल्या या करारामुळे भारताला बियास‑रावी‑सतलज, तर पाकिस्तानला झेलम‑चेनाब‑सिंधू नद्या तात्विकतः मिळाल्या. दशकानुदशके तणाव असूनही करार टिकून राहिला; मात्र पहलगाम हल्ल्यानंतर भारताने पहिल्यांदाच तो मोडण्याचा निर्णय घेतला. सरकारचा युक्तिवाद -“आमचे पाण्यावर आमचा हक्क, दहशतवाद पोसणाऱ्या राज्याला प्राधान्य कशासाठी?” ३. Hafiz Saeed चा व्हिडिओ - विषारी भाषेचे पुनर्चक्रणव्हिडिओत सईद नरेंद्र मोदींना उद्देशून म्हणतो, “पाणी बंद केलात तर तुमचा श्वास बंद.” हा क्लिप 2016‑17 दरम्यानचा असला, तरी आजच्या वातावरणात तो नव्याने धग पेटवतो. सोशल मीडिया ट्रॅकर Ahrefs नुसार 12 तासांत 1.2 मिलियन शेअर. ISIनेच तो पुढे ढकलल्याचा भारतीय गुप्तचरांचा संशय. ४. भारताची प्रतिक्रीयांची साखळी उच्चायुक्तालय बदल: नवी दिल्लीतील पाक रक्षण सल्लागारांना 7 दिवसांत देश सोडण्याचा आदेश. अटारी सीमा बंद: व्यापार‑यातायात तातडीने स्थगित. एअर स्पेस निर्बंध: पाकिस्तानकडून हवाई मार्ग बंद; भारत‑मध्यपूर्व विमानसोयींवर परिणाम. ५. Escalation चे कूटनीतिक परिणामपाण्याचा मुद्दा केवळ कृषी‑आजीविकेचा नसून, ऊर्जा‑हायड्रो प्रकल्पांशी जोडलेला. झेलम‑चेनाबवर भारताने आधीच 330 MW ‘किशनगंगा’ व 850 MW ‘रतले’ प्रकल्प सुरू केले. करार रद्दीकरणामुळे जलविद्युत‑उत्पादनावर भारताचे पूर्ण नियंत्रण येऊ शकते, तर पाकिस्तानातील बॅरेज‑सिंचन व्यवस्थेस हादरा बसेल. ६. पर्यावरणीय आणि मानवीतांत्रिक कोलॅटरलजलप्रवाह अडविल्यास पंजाब‑सिंधच्या शेतकऱ्यांवर दुष्काळाची टांगती तलवार. संयुक्त राष्ट्रांच्या ‘Water Stress Index’ (2023) नुसार पाकिस्तान आधीच तीव्र जलताण सदर देशांपैकी एक. दुसरीकडे, उंच धरणांनी काश्मीर खोऱ्यात विस्थापनाचा प्रश्न उभा राहू शकतो. ७. आंतरराष्ट्रीय प्रतिसाद विश्वबँक: “करार तुटणे दुर्दैवी; दोन्ही देशांनी ‘neutral expert’ नेमावा.” चीन: CPEC प्रकल्पांवर परिणामाची दखल; पण अधिकृत वक्तव्य मौन. अमेरिका‑E3: दहशतवादाचा निषेध, परंतु “पाणी हक्क आंतरराष्ट्रीय मानदंडानुसार वाटावा” अशी मवाळ भूमिका. ८. भारतीय अंतर्गत राजकारणसत्ताधारी पक्षाने पाण्याचा मुद्दा ‘राष्ट्रसुरक्षा’शी जोडलाय; विरोधकांनी मात्र “कृषी‑परिणामांचा अभ्यास न करता पाऊल” अशी टीका केली. पंजाब‑हरियाण्यात निवडणुका जवळ आल्याने जलहक्काचे राजकारण तापणार, हे स्पष्ट. ९. पाकिस्तानची रणनीती – पारंपरिक की हायब्रिड? Hafiz Saeed च्या व्हिडिओवर पुनरुज्जीवन करणे ही ‘हायब्रिड वॉर’ची स्ट्रेटेजी. नागरिक भावनांना पेटवा, भारतीय निर्णयाला गुन्हेगारी स्वरूप दे. तज्ज्ञांच्या मते, ISI सोशल मीडिया बॉटनेट्सद्वारे #StopWaterWar, #ModiTerrorist सारखे हॅशटॅग ट्रेंडमध्ये ढकलत आहे. १०. Escalation की Negotiation?पाणी हे जीवनधारा; त्याचा राजकीय शस्त्र म्हणून वापर धोकादायक. भारत‑पाक संघर्षाने नव्या वळणावर पदार्पण केले. एकीकडे दहशतवादाची निर्दयी धमकी, दुसरीकडे पाण्यावरचा निर्णायक पाऊल. Escalation चे झंझावाती वादळ रोखायचे असेल तर अंतरराष्ट्रीय मध्यस्थी, पारदर्शक जलविज्ञान डेटा‑शेअरिंग आणि दहशतवाद‑विरोधी ठोस कारवाई हेच पर्याय उरतात. अन्यथा “खोऱ्यांमध्ये रक्त” या गिधाडांच्या भविष्यवाण्या वास्तव ठरू शकतात. ११. ‘पाण्याचे राजकारण’-नदीचा उगम विरुद्ध समुद्रचालनासिंधूचा लहानसुद्धा उगम तिबेटमध्ये, उगम प्रवाह भारतातून पाकिस्तानात उतरतो; म्हणूनच “उगमदेशाचे हक्क प्राधान्याने” असा भारतीय जुगारप्रस्ताव. दुसरीकडे, ‘डाउनस्ट्रीम’ देश असलेला पाकिस्तान आंतरराष्ट्रीय जलविधी आयोगाचे (UN Watercourses Convention 1997) कलम 7 आग करेतो—”उगमदेशाने खालच्या देशात ‘Significant Harm’ न होणारी व्यवस्था राखावी.” करार तुटल्यामुळे दोन्ही बाजूंनी कायदेपंडितांकडून ‘उगम‑डाउन’ वाक्यफेकीची तूर्तास करवंद युद्ध माजले. १२. सिंधू खोऱ्यातील शेतकरी-राजकारणाचे बळीपाकिस्तानच्या पंजाब‑सिंध राज्यात अंदाजे २.६ कोटी हेक्टर जमीन सिंचनासाठी सिंधूवर Dependence. बियाणे टाकणी असतांना “पाणी काटकसरीने वापरा” अशा हुकुमाचा जावेदखान यांनी जारी केला. भारतीय दिशेला, पंजाब‑जम्मू किसान हर्षोल्हासित; ‘खरीप‑रब्बी’ऐवजी त्यांच्या आस्थेने सहाजीने अतिरिक्त जलसुरक्षा. परंतु जलप्रवाह अडवल्यामुळे सतलज‑बियास बेसिनच्या भूप्रदेशात पूर‑जोखीम वाढण्याची अधिकसंभाव्यता; त्यामुळे केंद्राने ‘सुरक्षित डिस्चार्ज प्लॅन’ तयार करण्यासाठी NDMA‑ला आदेश दिला. १३. हायड्रो‑पॉवर निवेशकांचा कलाटणीबाजार निर्देशांकांनी लगेचच प्रतिक्रिया व्यक्त केली-‘NHPC’ व ‘SJVN’ यांच्या शेअरमध्ये १२ % उधळपट्टी; गुंतवणूकदारांनी सिंधू बेसिनातील नव्या धरण‑परियोजना ‘फास्ट‑ट्रॅक’ होण्याची शक्यता गृहीत धरली. परंतु पर्यावरण कार्यकर्ते चिंता व्यक्त करतात-हिमालयीन तुटक भूशास्त्रात भूकंप‑जोखीम अधिक; जलसाठ्याचा “Escalation‑Engineering” पर्यावरणीय दुराचार ठरू शकतो. १४. सायबर हंबुज-वॉटर वॉर्म’ हल्ल्याची भीतीIndian Computer Emergency Response Team (CERT-In) अंतर्गत अहवालानुसार, सिंधू जलविद्युतलांच्या SCADA प्रणालींवर पाकिस्तानकडून मालवेअर हिल्ल्याची शक्यता वाढली. पाण्याच्या प्रमाणीकरणातील डेटा‑सेंसर चुकीचे ठरल्यास धरण धोके वाढू शकणार. भारताने ‘Air‑Gap’ सुरक्षा पावले व “Red‑Team Drill” सुरू केली. १५. नागरिक समाजाचा दबाव-‘पाणी शांतीसाठी’ मोर्चादिल्ली आणि लाहोरमध्ये दोन्ही देशांच्या सामाजिक कार्यकर्त्यांनी ऑनलाईन व्यासपीठावर ‘#WaterForPeace’ मोहिम चालू केली. यासाठी त्यांनी 1960 करारातील विवाद निवारणाची “Permanent Indus Commission” पुन्हा सक्रिय करण्याची मागणी केली. त्यांच्या याचिकेवर ३ दिवसांत ५०k ई‑सही. या आवाजाने दाखवले की “Escalation” पेक्षा “Negotiation” ला किमान नागरिक आश्रय आहे. १६. शेतकरी‑मुलांसाठी ‘वॉटर डिप्लोमेसी’चे शैक्षणिक मॉडेलUpcoming शैक्षणिक वर्षात CBSEने ‘रायव्हर्स अॅन्ड डिप्लोमेसी’ या निवडक अभ्यासक्रमात सिंधू करार‑केस‑स्टडी समाविष्ट करण्याचा विचार जाहीर केला. पाण्याचा सामूहिक वापर, जलनीती, दहशतवादाशी संबंध याबद्दल विद्यार्थी‑आधारित प्रकल्प तयार होतील, जेणेकरून पुढील पिढीला ‘Escalation’ ऐवजी ‘Co‑operation’चं महत्त्व उमगेल. १७. नद्या आणि राष्ट्रीय सुरक्षेचं समीकरणसततच्या दहशतवादी गडपेंमुळे भारतात “जल‑Retaliation Doctrine” ची प्रत्यभिष Ecology वाढतो. तज्ज्ञ चेतावणी देतात पाण्याला शस्त्र बनवणं म्हणजे ‘No First Use’ सारखी विखारी पूर्वतयारी: नदी आंतरराष्ट्रीय आहे, विस्तारवादी चीनसह भविष्यातील त्रिकोणी संघर्ष संभवतो, म्हणून ‘सुरक्षा’ आणि ‘सहजीवन’ यांचा सुवर्णमध्य शोधणं अपरिहार्य. १८. शक्यता -बॅक‑चॅनेल संवाद?सकट कडवट संवादाच्या पार्श्वभूमीवर, काही गुप्तचार सूत्रे सूचित करतात की UAE‑मध्यस्थीत “Track‑II” चर्चा सुरू आहे. भारतीय अट-दहशतवाद जीरो‑टॉलरन्स’ ; पाकिस्तानी अट ‘जलप्रवाहात पूर्वस्थिती’. जरी ही माहिती गोपनीय असली तरी इतिहास सांगतो कारगिलनंतरही करार तुटला नव्हता; त्यामुळे दरवाजे पूर्ण बंद नाहीत. १९. मीडिया फ्रेमिंग-फॅक्ट्स vs फ्युरीटीव्ही चॅनेल्सवर ‘Water Bomb’ हेडलाईन्स, तर काही पाकिस्तानी अँकर ‘Hydro‑Terrorism’ चा आरोप. तथापि, डेटा‑जर्नलिस्ट्सनी दर्शवलं—सिंधू करारानुसार भारताने आजवर आपल्या वाट्याचा फक्त 94 % पाण्याचा वापर केला आहे; म्हणजेच करार मोडता‑मोडताचही भारताला तांत्रिकदृष्ट्या अजून 6 % हक्क साधता येऊ शकतो. यामुळे ‘Escalation थांबवून तर्कशुद्ध वाटाघाटी’चा मार्य़ा दिसतो. २०. भविष्यवेध-“Escalation to Negotiation”जर भारताने जल अडवण्यास प्रत्यक्ष सुरुवात केली तर तीन आठवड्यांत पाक भूमीवर पाण्याचा 17‑20 % तुटवडा संभवतो; खाद्यान्न, ऊर्जा व रोजीरोटीवर विपरीत परिणाम. हाच दबाव पाकिस्तानला दहशतवाद‑विरोधी पावले उचलायला भाग पाडू शकतो, किंवा उलट नवे छद्महल्ले उद्भवू शकतात. दोन्ही देशांसाठी जगभरच्या हवामान बदलाच्या धोक्यांची पार्श्वभूमी अंगावर येत असताना जलस्रोतांचे संरक्षण आणि शांततेचे पूल उभे करणे हाच दीर्घकालीन हितसंबंधांचा मार्ग आहे. Pahalgam Terror Attack 2025 | नवविवाहित विनय व शुभम यांचा क्रूर अंत | Maharashtra Tourists Killed
Pahalgam Terror Attack: भारताचा प्रतिवाद आणि पाकिस्तानची अस्वस्थता
Jammu Kashmir Pahalgam येथे झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याने पुन्हा एकदा भारत-पाकिस्तान संबंधांच्या अस्थिरतेवर प्रकाश टाकला आहे. या हल्ल्यानंतर पाकिस्तानात सोशल मीडियावर प्रचंड हालचाली वाढल्या आहेत. भारताची प्रतिक्रिया काय असेल, याची चिंता पाकिस्तानला स्पष्टपणे जाणवत आहे. भारताचा इतिहास – थेट प्रत्युत्तरपुलवामा हल्ल्यानंतर भारताने बालाकोट एअर स्ट्राईकसारखी निर्णायक कारवाई केली होती. यामुळे पाकिस्तानमध्ये भीतीचं वातावरण निर्माण झालं. आता Pahalgam च्या घटनेनंतरही तसंच काहीसं होणार का? याची चिंता पाकिस्तानच्या पत्रकारांपासून ते संरक्षण मंत्रालयापर्यंत सगळ्यांमध्ये दिसून येते. पाकिस्तानी पत्रकारोंची प्रतिक्रियाप्रसिद्ध पाकिस्तानी पत्रकार सायरल अलमिदा यांनी ट्विटर/X वर लिहिलं, “जर भारताने ठरवलं की हल्ला कोणी केलाय आणि प्रत्युत्तर आवश्यक आहे, तर त्यांना कोणी रोखू शकतो का?” या एका वाक्यातून पाकिस्तानमधील अस्वस्थतेचं स्वरूप स्पष्ट होतं. त्यांच्या मनात भारताच्या संभाव्य कारवाईची धास्ती आहे. हमीद मीर यांसारख्या वरिष्ठ पत्रकारांनाही या हमल्याचा निषेध केला आहे. “निशस्त्र पर्यटकांवर हल्ला करणं हे अमानुष आहे. अशा प्रकाराला कुणीही समर्थन देऊ शकत नाही.” अशा शब्दांत त्यांनी प्रतिक्रिया दिली. पाकिस्तानच्या सरकारची भूमिकापाकिस्तानचे रक्षण मंत्री ख्वाजा आसिफ यांनी दिलेलं वक्तव्यही लक्षवेधी आहे. “या घटनेशी आमचा काही संबंध नाही, आम्ही सर्व प्रकारच्या दहशतवादाला विरोध करतो.” असं त्यांनी म्हटलं. मात्र भारताचा विश्वास संपलेला असल्यामुळे पाकिस्तानच्या अशा प्रतिक्रियांना फारसं महत्त्व दिलं जात नाही. सोशल मीडियावरचा प्रभावपाकिस्तानात ट्विटर, फेसबुक आणि X वर #PahalgamAttack, #IndiaReaction, #PakFears असे ट्रेंड सुरु झाले आहेत. अनेकांनी भारताची कठोर कारवाई होण्याची शक्यता वर्तवली आहे. एअरबेसवर हालचाली वाढल्याफ्लाइट ट्रॅकिंग वेबसाइट ‘Flightradar24’ चे स्क्रीनशॉट व्हायरल झाले आहेत. यात पाकिस्तानच्या एअरफोर्सची विमानं कराचीपासून लाहोर आणि रावळपिंडीकडे उड्डाण करताना दिसतायत. यावरून तिथे तयारी सुरू झाल्याचं संकेत मिळतो. भारत काय करेल?भारत सरकारने या हल्ल्यावर अजून अधिकृत प्रतिक्रिया दिलेली नाही. तरीही राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार व गुप्तचर यंत्रणा यांचं काम सुरू आहे. भारतातही सोशल मीडियावर तीव्र संताप व्यक्त केला जात आहे. राजकीय प्रतिक्रियाया हल्ल्यानंतर अनेक भारतीय नेत्यांनी कठोर भूमिका घेण्याची मागणी केली आहे. “भारताने आता पाकिस्तानच्या प्रत्येक हालचालीवर लक्ष ठेवायला हवं. शांततेच्या नावाखाली दहशतवाद स्वीकारला जाणार नाही.” अशी मागणी अनेक नेत्यांनी केली आहे. पहल्गाम हल्ल्याचा प्रभाव – भारत आणि पाकिस्तानचे भविष्यPahalgam मधील दहशतवादी हल्ल्याच्या घटनाक्रमाने एक बाब स्पष्ट झाली आहे – पाकिस्तानने भारतबद्दलचे धोरण आणि त्याच्या दहशतवादी कारवाईंचा नाकार करण्याचे धोरण आता मजबूत होऊ शकते. हा हल्ला जम्मू-काश्मीरमध्ये घडल्यानंतर, भारताने त्याचा प्रतिवाद कसा करावा, यावरून पाकिस्तानमध्ये मोठ्या प्रमाणावर चर्चा सुरू झाली आहे. भारताची प्रतिक्रिया आणि पाकिस्तानचा गोंधळ भारताच्या पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्यासाठी, पाकिस्तानला वठणीवर आणण्यासाठी चांगली संधी आहे. 2019 मध्ये पुलवामा हल्ल्यानंतर भारताने बालकोट एअर स्ट्राइकच्या रूपात थेट पाकिस्तानी हद्दीत घुसून कारवाई केली होती. या कारवाईनंतर पाकिस्तानने आपले दहशतवादी गट नियंत्रित करण्यास सुरुवात केली होती, पण अजूनही तिथे विविध आतंकवादी गट कार्यरत आहेत. भारताला यावर कडक प्रतिक्रिया देण्याची इच्छा आहे, ज्यामुळे पाकिस्तानला त्याच्या कृत्यांबद्दल अधिक उत्तरदायी ठरवता येईल. पाकिस्तानच्या सुरक्षा यंत्रणांना याची जाणीव आहे, आणि म्हणूनच ते आपल्या देशात असलेली दहशतवादी कारवायांवर नियंत्रण ठेवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. परंतु, पाकिस्तानची सरकारद्वारे दिली गेलेली नकारात्मक प्रतिक्रिया हे सूचित करते की ते आणखी एकदा आंतरराष्ट्रीय दबावाखाली येण्यापासून बचावण्याचा प्रयत्न करत आहेत. पाकिस्तानमधील आशंका आणि आंतरराष्ट्रीय परिस्थिती पाकिस्तानचा मीडिया आणि पत्रकार आज पाकिस्तानमधील परिस्थितीवर खूप सावध आहेत. 2019 मध्ये भारताने बालकोटमध्ये हवाई हल्ला केला आणि त्यात पाकिस्तानचा अनेक दहशतवादी तळ नष्ट झाला. या घटनेनंतर, पाकिस्तानच्या संप्रेषण साधनांनी भारतीय हल्ल्याचे समर्थन नाकारले होते आणि भारताच्या कारवायांवर कडवट प्रतिक्रिया व्यक्त केली होती. आजची स्थिती वेगळी आहे. Pahalgam हमल्यानंतर पाकिस्तानमध्ये सगळेच जण घाबरले आहेत. पाकिस्तानी सैन्य आणि एअरफोर्सच्या हालचालींचा एकमेकांत समन्वय पाहायला मिळत आहे. त्यांच्या एअरबेसवर असलेल्या गतिविधींचे निरीक्षण केले जात आहे. सोशल मीडियावर फ्लाइट ट्रॅकिंग वेबसाइट्सने त्यांचा मार्ग दाखवला आहे, ज्या ठिकाणी पाकिस्तानी वायुसेना सक्रिय आहे. भारताची दुसरी एअर स्ट्राइक? या हल्ल्यामुळे अनेक भारतीय नागरिकांमध्ये आणि माध्यमांमध्ये कडक निर्णयाची अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे. भारतीय सुरक्षा यंत्रणा आणि गुप्तचर विभाग या परिस्थितीचा गांभीर्याने विचार करीत आहेत. कदाचित भारताच्या एअर स्ट्राईकची दुसरी लाट पाकिस्तानी सीमा ओलांडून पुन्हा होऊ शकते. भारतीय सैन्याची तयारी आणि पाकिस्तानच्या सैन्याचा गोंधळ यामुळे दोन देशांच्या दरम्यान युद्धाची स्थिती निर्माण होण्याची भीती आहे. पाकिस्तानच्या प्रतिक्रियांचा परिपेक्ष्य पाकिस्तानने “आम्हाला या हल्ल्याचा काहीही संबंध नाही” असे म्हटले असले, तरी त्याच्या सैन्याने विशेष हालचाली सुरू केल्या आहेत. त्यावरून स्पष्ट दिसते की, भारताच्या प्रतिक्रियेची भिती पाकिस्तानले एकदा आहे. त्याच्या ऐतिहासिक दहशतवादी कृती आणि भारताने ते कसे हाताळले, त्यावर आधारित, आता पाकिस्तान अधिक सजग आहे. भारताची रणनीती – कधी लागेल दुसरी एअर स्ट्राइक? भारताने त्याच्या बाह्य धोरणात कडक रुख स्वीकारले आहे. भारताला असे मानले जाते की, पाकिस्तानमधून होणाऱ्या दहशतवादी कारवायांचे थांबवण्यासाठी कोणतीही कठोर कारवाई आवश्यक आहे. या हल्ल्यानंतर, भारताने पाकिस्तानमध्ये पाय ठेवले असताना, पाकिस्तानला तातडीने दहशतवादी गटांच्या गडबडीचे उत्तर देण्याची आवश्यकता आहे. हीच खरी परिस्थिती आहे, जिथे पाकिस्तानला अडचणींमध्ये ठेवून भारत आपला धोरणात्मक यश मिळवण्याचा प्रयत्न करेल. Pahalgam attack 1st photo emerges: Identity of terrorists पुण्याचा Boss ते Beed पर्यंत दहशत…. Gaja Marne चा मित्र नंतर शत्रू Nilesh Ghaywal कोण?